ارتودنسی با فشاری که به دندان‌ها وارد می‌کند و آن‌ها را از جای خود حرکت می‌دهد همیشه با درد همراه است.
بیمار در اثر همین فشار و حرکت دندان‌ها، دردی را احساس می‌کند که برای منظم شدن دندان‌ها باید تحمل درد ارتوندنسی را بپذیرد و با این شرایط مراحل درمان را ادامه دهد.
دستگاه‌های ارتودنسی وقتی بر روی دندان نصب می‌شوند با نیروی خود دندان‌ها را به سمت صاف شدن پیش می‌برند و در این زمینه نتایج قابل توجه آن را می‌توان مشاهده کرد.
فرد در روزهای نخستین درمان باید درد ارتودنسی را تحمل کند و به خاطر این درد، درمان را رها نکند.
اگر ارتودنسی توسط یک متخصص ماهر و باتجربه انجام شود، فرد مجبور نیست درد زیادی را حتی در مراحل اولیه درمان تحمل کند.
در صورتی که ارتودنسی به درستی انجام نشود و فرد به طور مرتب به متخصص مراجعه نکند، دردهای ناشی از ارتودنسی افزایش پیدا می‌کند و در برخی مواقع دندان به جراحی نیاز دارد.
هنگامی که متخصص براکت‌های ارتودنسی را نصب می‌کند، فرد در این مرحله اصلی درمان باید میزان تحمل خود را بالا ببرد و درد خفیف نصب براکت‌ها را تحمل کند.
درد ارتودنسی به حدی بالا نیست که متخصص از آمپول بی‌حسی استفاده کند.
با نصب براکت‌های ارتودنسی بر روی دندان‌ها، احساس درد و ناراحتی در چند روز اول عادی است و به تدریج از درد آن کاسته می‌شود.
وقتی دستگاه ارتودنسی در دهان قرار می‌گیرد برای فرد خوشایند نیست و نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهد.
این احساس ناخوشایند بعد از مدتی از بین می‌رود و فرد به وجود دستگاه بر روی دندان‌های خود عادت می‌کند.
از آنجایی که وضعیت دندان و دهان افراد با یکدیگر متفاوت است، میزان درد ارتودنسی در بین همه افراد یکسان نیست و برخی ممکن است درد زیادی را احساس کنند.
دستگاه‌های ارتودنسی به دلیل فشار به دندان و همچنین ریشه آن‌ها و حرکت دادن دندان به سمت جای مناسب خود موجب می‌شود که فرد در ناحیه فک نیز درد احساس کند.
در واقع، عامل اصلی ایجاد درد و ناراحتی در بافت دهان، وجود سیم و براکت‌های ارتودنسی است که موجب آزار فرد می‌شود.
پس از نصب براکت‌ها 4 تا 5 روز درد آن ادامه دارد و سپس به مرور بهبودی حاصل می‌شود.
انجام ارتودنسی برای هر دو فک بالا و پایین با درد همراه است.
در صورتی که فرد هر دو فک را ارتودنسی کند ناچار باید درد بیشتر آن را بپذیرد.
به طور کلی ارتودنسی دندان‌های پایین نسبت به دندان‌های بالا سخت‌تر است.
میزان تراکم استخوان فک پایین بیشتر از فک بالا است و به همین دلیل حرکت دندان‌های پایین از لابلای این استخوان کاری دشوار و دردناک است.
زمانی که براکت‌ها بر روی دندان‌های پایین قرار می‌گیرند، تماس بیشتری با لب‌ها دارند و در نتیجه درد احساس می‌شود.
برخورد براکت‌های پایین در مقایسه با فک بالا آزاردهنده است، البته در فک بالا میزان درد خیلی زیاد نیست.
با برسی دندانپزشک این امکان وجود دارد که ارتودنسی بر روی یکی از فک‌ها انجام شود و فک دیگر نیاز به ارتودنسی و منظم کردن دندان‌ها نداشته باشد.
آیا ارتودنسی برای کودکان دردناک است؟
بسیاری از والدین این نگرانی را دارند که آیا انجام ارتودنسی برای کودکان دردناک است و یا اصلا دردی به همراه ندارد؟ اگر ارتودنسی درد داشته باشد چگونه کودک می‌تواند این درد را تحمل کند؟
والدین در مرحله نخست تمام این سوالات را از متخصص ارتودنسی جویا می‌شوند و پس از اطمینان یافتن از مراحل درمان، نسبت به انجام ارتودنسی بر روی دندان‌های کودک خود اقدام می‌کنند. در ادامه مطلب به درمان ارتودنسی کودکان و تحمل دردهای حاصل از آن می‌پردازیم.
همانطور که قبلا بیان کردیم انجام ارتودنسی با کمی درد همراه است، ولی کودکان به خاطر تحمل کمی که دارند از حساسیت بالایی برای انجام این روش درمانی برخوردار هستند.
توجه به بهداشت و سلامت دندان و دهان کودکان بیشتر از بزرگسالان اهمیت دارد و این امری نیست که بتوان آن را نادیده گرفت.
اهمیت به دندان کودک قبل از اینکه دندان‌های دائمی رشد کند و همچنین توجه به دندان‌ها پس از رشد، نقش مهمی در داشتن دندان‌های منظم و سالم دارد.
در صورتی که کودک در ناحیه فک، رویش دندان‌ها و نامنظم بودن آن‌ها مشکل داشته باشد توصیه می‌کنیم به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند.
والدین باید توجه داشته باشند هرچقدر سن کودک پایین باشد و سریعتر نسبت به درست کردن دندان‌های کودک خود اقدام کنند، متخصص ارتودنسی بهتر می‌تواند نحوه قرار گرفتن دندان‌ها را درمان کند.
اگر کودک نیاز به ارتودنسی داشته باشد، اقدام سریع برای انجام این کار از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه است و والدین در این شرایط مجبور نیستند هزینه بالایی را پرداخت کنند.
انجام ارتودنسی در کودکان مانند بزرگسالان درد دارد، ولی می‌توان این درد را کنترل کرد.
وقتی متخصص ارتودنسی، بریس را بر روی دندان‌های کودک نصب می‌کند، احساس درد و ناراحتی به کودک دست می‌دهد.
پزشک برای تسکین درد ارتودنسی کودک توصیه می‌کند که هر چند ساعت قرص استامینوفن مصرف کند تا از درد آن کاسته شود.
علاوه بر تجویز داروهای مسکن، استفاده از موم ارتودنسی نیز در کاهش درد ارتودنسی کودک مؤثر است و کمتر متوجه درد می‌شود.
کودک در هر سنی که باشد برای انجام ارتودنسی باید کمی درد را تحمل کند، اگرچه این درد به حدی زیاد نیست که برای کودک غیر قابل تحمل باشد.
برای درمان ناهنجاری‌های کودکان از ارتودنسی ثابت بیشتر استفاده می‌شود.
قرار گرفتن براکت در دهان برای کودک ناخوشایند است ولی به تدریج عادت می‌کند.
براکت‌ها از جنس سرامیک، فولاد و پورسلین ساخته می‌شوند.
براکت‌های کودک وقتی به لثه و لب‌ها برخورد می‌کند، دردی در این نواحی احساس می‌شود.
درد کش ارتودنسی
کش ارتودنسی برای اینکه دندان‌ها سریعتر حرکت کنند و در جای اصلی خود قرار بگیرند به کار می‌رود.
برخی اوقات پزشک در روند درمان از حلقه‌های کشی استفاده می‌کند و هنگامی که این کش‌ها را بر روی دندان‌ها قرار می‌دهد فرد باید درد را تحمل کند.
کش ارتودنسی از جنس لاتکس است که موجب اتصال دندان‌ها به همدیگر می‌شود و حرکت سریع دندان‌ها را به دنبال دارد.
در جلسه اول که متخصص ارتودنسی کش‌ها را بر روی دندان‌ها قرار می‌دهد، احساس درد و ناراحتی طبیعی است؛ زیرا این کش‌ها فشار زیادی بر دندان وارد می‌کنند.
پس از گذشت چند روز به تدریج از درد کش ارتودنسی کاسته می‌شود و فرد به وجود کش بر روی دندان‌ها عادت می‌کند.
اگر یک فرد با وجود احساس درد، کش ارتودنسی را از جای خود تکان دهد و آن‌ها را از دهان خارج کند، نتیجه عملکرد کش ارتودنسی بر روی دندان‌ها مثبت نخواهد بود.
با خارج کردن کش ارتودنسی از دهان، فشار لازم بر روی دندان‌ها وارد نمی‌شود و دندان‌ها از جای خود حرکت نمی‌کنند.
این امر باعث می‌شود تا مدت‌زمان درمان طول بکشد و فرد درد بیشتری را تجربه کند.
بهترین راهکار برای تسکین درد کش ارتودنسی، رعایت رژیم غذایی مناسب و پرهیز از خوردن غذاهای سفت است.
در صورتی که فرد پس از قرار دادن کش بر روی دندان‌ها از مواد غذایی چسبناک استفاده کند، با چسبیدن این مواد روی کش درد بیشتری را احساس خواهد کرد.
علل درد ارتودنسی
درد ارتودنسی می‌تواند علل متعددی داشته باشد و برخی اوقات این مشکلات موجب تشدید درد می‌شوند.
مهم‌ترین علت درد ارتودنسی، وجود سیم‌ها و براکت‌ها در داخل دهان است که تجربه‌ای تازه و ناخوشایند است و کمی درد به همراه دارد.
برای اینکه دهان به این دستگاه ارتودنسی عادت کند چند هفته طول می‌کشد.
دستگاه ارتودنسی باعث فشار و حرکت دندان‌ها می‌شود، در نتیجه فشاری که به دندان‌ها وارد می‌کند تا حرکت داشته باشد همیشه با درد همراه است.
وقتی که دندان‌ها از جای خود حرکت می‌کنند به ماهیچه‌های عصب فشار وارد می‌شود؛ بنابراین درد و ناراحتی در ناحیه فک و دندان به وجود می‌آید.
پس از انجام ارتودنسی تا چند روز این درد ادامه دارد و به مرور این حس بد از بین می‌رود.
اگر پس از چند هفته درد ارتودنسی کاهش پیدا نکند، باید به متخصص ارتودنسی مراجعه شود تا مشکل را بررسی و درمان کند. ممکن است سیم‌ها و براکت‌ها با مشکل جدی مواجه شده باشند که نیاز به معاینه دارند.
عامل دیگری که موجب درد ارتودنسی می‌شود، ساییده شدن براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی است.
هنگامی که براکت‌ها و سیم‌ها ساییده شوند و به بافت دهان برخورد کنند، درد شدیدی در ناحیه فک و دندان احساس می‌شود.
از آنجایی که بافت دهان بسیار نرم و حساس است، وجود سیم‌های ارتودنسی تا حدودی دردناک است.
بزرگسالان و کودکان با نصب براکت‌ها بر روی دندان، درد را احساس می‌کنند که برای مرتب شدن دندان‌ها و رسیدن به نتیجه ایده‌آل باید آن را تا چند روز تحمل کرد.
زمانی که متخصص ارتودنسی براکت‌ها را تنظیم می‌کند تا به درستی دندان‌ها را حرکت دهند، احساس ناخوشایندی به فرد دست می‌دهد.
می‌توانیم بیان کنیم که تنظیم براکت‌ها در مقایسه با نصب آن‌ها درد کمتری دارد.
تسکین درد ارتودنسی
زمانی که براکت‌ها در دهان قرار می‌گیرد فرد با محدودیت‌هایی در خوردن غذا مواجه می‌شود که باید آن‌ها را رعایت کند.
متخصص ارتودنسی نکات حائز اهمیت و غذاهای مصرفی را بیان می‌کند، اگر فرد توصیه‌ها را نادیده بگیرد در حین درمان با درد بیشتری مواجه می‌شود.
با نصب سیم و براکت‌ها بر روی دندان‌ها نباید از غذاهای سفت و چسبناک استفاده کرد؛ زیرا درد ناشی از ارتودنسی را افزایش می‌دهد و اثرات نامطلوب آن در نتیجه درمان نیز مؤثر است.
بهتر است برای کاهش درد ارتودنسی به مدت 1 تا 2 هفته غذاهای نرم و آبکی مصرف شود.
وضعیت بهداشت دهان و دندان در تسکین درد ارتودنسی تأثیر بسزایی دارد.
توصیه می‌شود فرد هر روز مسواک بزند و استفاده از نخ دندان و دهانشویه را فراموش نکند.
بهتر است بعد از هر وعده غذایی مسواک و شست‌وشوی دهان با آب را انجام داد.
اگر فرد این موارد را رعایت نکند و نسبت به بهداشت دندان و دهان خود بی‌توجه باشد، درد زیادی را به خاطر ارتودنسی تجربه می‌کند.
گاهی اوقات پزشک برای تسکین درد ارتودنسی، داروهای مسکن مانند ایبوپروفن تجویز می‌کند. فرد با مصرف این داروها درد کمتری را احساس خواهد کرد.
برای تسکین درد ارتودنسی از داروهای بی‌حس کننده دهان نیز استفاده می‌شود.
با آغشته کردن پنبه کوچک به محلول بی‌حس کننده می‌توان آن را بر روی دندان و لثه قرار داد. با مالیده شدن داروی بی‌حسی، درد کاهش پیدا می‌کند.
یکی دیگر از راهکارهای مناسب برای تسکین درد ارتودنسی، استفاده از کمپرس یخ است.
با قرار دادن مقداری یخ بر روی صورت خود؛ یعنی قسمت بیرون دهان می‌توان درد را کاهش داد. علاوه بر کمپرس یخ، خوردن آب یخ نیز در احساس درد کمتر مؤثر است.
برای کاهش درد ارتودنسی می‌توان از موم مخصوص ارتودنسی استفاده کرد.
موم ارتودنسی یک وسیله‌ای است که موجب حفاظت لثه‌ها و لب‌ها در مقابل براکت‌ها می‌شود. در واقع، این موم از آسیب رساندن براکت‌ها به دهان جلوگیری می‌کند.
ناحیه داخل لب‌ها یکی از قسمت‌های بسیار حساسی است که در معرض برخورد براکت‌ها قرار دارد، ولی این احساس بد با استفاده از موم ارتودنسی از بین می‌رود.
زمانی که فرد می‌خواهد مسواک بزند حتما باید موم ارتودنسی را از دهان خود بیرون آورد و پس از اتمام کار مجدد در دهان قرار دهد، ولی به هنگام خوردن غذا نیاز نیست این موم را از دهان خارج کند.
بنابراین هر فردی که از موم ارتودنسی استفاده کند، درد ناشی از این درمان را کمتر تجربه می‌کند.
آیا ارتودنسی متحرک درد دارد؟
ارتودنسی متحرک همانگونه که از نام آن مشخص است قابلیت این را دارد که دستگاه ارتودنسی را به هنگام وعده غذایی و یا مسواک زدن از دهان خارج کرد و دوباره در دهان قرار داد.
ارتودنسی متحرک برای هر دو فک بالا و فک پایین استفاده می‌شود. انجام ارتودنسی متحرک در فک پایین درد زیادی را نسبت به فک بالا به همراه دارد.
ارتودنسی متحرک هم برای بزرگسالان و هم کودکان با درد همراه است و فرد باید این احساس درد را تحمل کند تا بتواند نتیجه ایده‌آلی را به دست آورد.
برای تسکین درد ارتودنسی متحرک هر چند ساعت می‌توان از داروهای مسکن استفاده کرد.
چند روز پس از انجام ارتودنسی متحرک، با عادت کردن دهان به دستگاه ارتودنسی به تدریج از درد کاسته می‌شود.
درد ارتودنسی متحرک خیلی شدید نیست که فرد مراحل درمان را رها کند و یا نسبت به این موضوع دچار استرس شود.